L’Homme de ‘La Mancha’
**
*
19 DECEMBER 2019 Catherine De Monie
**
*
Zo
ging het: we zaten in de Bourla op een natte zaterdagavond, en kregen
spektakel. L’homme de La Mancha. Overtuigend gebracht, voornamelijk
dankzij het voorwerk van Cervantes en Brel. Verder ga ik geen namen
noemen.
Allemaal mee naar La Mancha
Als toeschouwers waren we helemaal mee in het verhaal, we konden het wilde geraaskal van Don Quichot de La Mancha vatten,
die behoefte van hem de lelijke onmiddellijkheid van het leven te
overstijgen. Ecoute-moi pauvre monde, insupportable monde, c’en est
trop, tu es tombé trop bas. Ja, ja, dàt begrepen we.
We:
in het publiek zaten mensen die ik van ver of dichtbij kende. Danielle,
de vroegere buurvrouw, onlangs gediagnosticeerd met kanker; gelukkig
was de borst-reconstructie zeer vlot verlopen en kreeg ze goede
(terugbetaalde) zorgen en steun. Wilfried, al jaren zonder werk, een
verlichte geest in een kapot lichaam; hij hield het nu op een borrel af
en toe, en muziek, dagen vol. Sinds de overheid cultuur-uitjes voor
kwetsbaren steunde, had hij zich een lauwe passie voor theater ontdekt.
Anita en haar nieuwe protégé, die ze Nederlands onderwees en wegwijs
maakte in de labyrint van toeslagen en tegemoetkomingen. Elisabeth, en
grande beauté, haar prooi aan haar zijde: ze had, niet te geloven, een
natiebaas gestrikt!
We
waren helemaal mee, met Sancho, schitterend neergezet door een
rondborstige acteur van niet-nader-te-noemen kleur. Ik vroeg het mij af,
trouwens: of het niet wat gevoelig zou liggen bij het publiek, een man
van niet-nader-te-noemen kleur als dienaar van Don Quichot? We waren helemaal mee, met Dulcinea,
pardon, Aldonza, ook al kon ze overdreven gesticuleren – maar ja, we
hadden betaald voor een goede avond en wie betaalt voor plezier kijkt
niet te nauw op wat het kan bederven.
Gedwongen ovatie
We
waren zo helemaal mee, dat er applaus kwam voor het orkest, en nogmaals
applaus voor de spelers, en luider applaus voor wie het meest
zelfverzekerd vooroverboog, en er waren mensen die recht stonden en meer
van dat soort dingen die eigenlijk willen zeggen ‘we beleven hier met
z’n allen een uniek moment, en dat ik er als toeschouwer bij ben, maakt
mij bij contaminatie ook een beetje uniek’.
De ondertitels staan klaar, hij noemt dat ene, zwaarste besparingsgetal, nodigt uit tot mondigheid
Maar
hoed je voor dergelijke besmettingen: voor je het weet staat een
joviale kunstmanager op de scène en roept hij iedereen op het lied van
de avond mee te zingen, als protest tegen de besparingsronde in de
cultuursector. De ondertitels staan klaar, hij noemt dat ene, zwaarste
besparings-getal, nodigt uit tot mondigheid en daar gaat de zaal: ‘Rêver
un impossible rêve… Tenter sans force et sans armures, d’atteindre
l’inaccessible étoile…Et puis luttez toujours, sans questions ni
repos…‘.
**
*
De spots worden nu gericht op de to
eschouwers – wie niet mee doet, is gezien – en iedereen keelt mee.
Flashback met Che
Zo ging het toen: we vertrokken, net verloofd, op reis. Naar een eiland in de Middellandse Zee, eind jaren ‘80.
We hadden zelfs een hotelletje geboekt. De hotelbaas had argwaan: een
man en een vrouw, niet gehuwd, kon dat wel in zijn hotel? Maar toen we
onze huwelijksintenties te kennen gaven, werd hij erg vriendelijk,
verwennend zelfs. We kregen extra lekkers bij elk ontbijt, hij maakte
dan lange praatjes met ons en vroeg ons uiteindelijk zelfs op een
receptie die hij organiseerde om de nieuwe hotelvleugel in te huldigen.
De laatste stuiptrekkingen van het communisme hingen als de geur van bedrog aan het ontbijt
We
waren gevleid, maakten ons op, namen deel, hieven het glas en poseerden
voor de foto’s. Tot plots achter ons, vanop het eerste verdiep, door
het hotelpersoneel een grote spandoek werd ontrold:
*
*
*
Che Guevara.
*
De
hotelbaas stelde ons voor aan de Russische ambassadeur en enkele
communistische acolieten. Of we allen wat dichter bij elkaar konden
staan, voor de foto. We bedankten daarvoor, stapten prompt op. We hadden
goedgelovig aan een receptie willen deelnemen, niet aan een politiek
statement. De laatste stuiptrekkingen van het communisme hingen als de
geur van bedrog aan het ontbijt voor de rest van ons verblijf.
Scala
Zo
gaat het: keizerin Sissi is uitgenodigd in het Scala van Milaan. In de
zaal zit opgehitst volk dat de Habsburgers niet langer lust. De
Oostenrijkse hymne wordt keurig opgevoerd, en dan klitten de Milanezen
plots samen tegen de keizerlijke macht. Ze voeren vanop de parterre Nabucco’s Slavenkoor
op. Dan valt de stilte, gespannen: hebben we effect gehad, is de
keizerin dodelijk vernederd? Romy Schneider haalt haar meest performante
glimlach naar boven, en met gemeten elegantie doch hartig, klapt ze in
haar handen. Compleet verrast door haar reactie, terstond terugvallend
op oude reflexen, klapt de zaal dan maar mee. Historisch niet correct?
Tja,
gisteren zong Don Quichot het nog voor ons, Qu’importe l’histoire,
pourvu qu’elle mène à la gloire. Dat de kunst-manager ons dàt stukje
niet liet opvoeren…
Ik
kan maar veronderstellen dat de kunstminnende Danielle, Wilfried, Anita
met protégé en Elisabeth met prooi, gisteren meezongen vanuit eenzelfde
Verdi-gedreven overtuiging: de illusie te participeren aan
rechtvaardigheid.
Doch,
zoals Aldonza, houd ik de voeten op de grond. Zij laat zichzelf pas toe
te geloven in de zotte man van La Mancha als zijn onzin geen kwaad meer
kan. Namelijk op zijn sterfbed. Dan speelt ze eenmalig en voluit, zijn
Dulcinea. Bij wijze van verhaaltje, voor het slapengaan.
Ach,
burgers, gaat u naar toneel of op hotel, blijf kritisch: de spandoek
van Che Guevara had even goed een spandoek van Karadžić kunnen zijn. Het
ìs een abominable monde, en we zijn allen ‘ridders van de droevige
figuur’. Uiteraard heeft U niets aan deze boodschap; u wil nu wel weten
hoe het verder moet met de geslonken cultuursubsidies. Antwoord: het is
wachten op Sissi.
*
NASCHRIFT
**
*
Ondergetekende
was eerst zinnens ‘aan den lezer’ slechts een kort VOORSCHRIFT te
serveren. Zoals reeds een paar dagen gebeurt. U weet wel: lees verder
via de link hierboven. Maar het geheel is mooi en zo spannend, dat ik
het niemand wil onthouden.
Anders gezegd: U moét het gelezen hebben, zodat niemand meer kan twijfelen aan Uw verstandelijke vermogens….
Enne, van mijnentwege een goede raad: zwicht U comme ça van de Boerlala!!!!
*
Geen opmerkingen:
Een reactie posten