Een doorsnee federaal land?
**
19 DECEMBER 2019 Koen Tanghe
**
*
Googles Ngram
viewer toont duidelijk een sterke toename van het gebruik van het
woordje ‘paradigm’ na 1962. Dat heeft alles te maken met de publicatie,
dat jaar, van een van de meest invloedrijke non-fictie boeken uit de
vorige eeuw: Thomas S. Kuhns The Structure of Scientific Revolutions.
‘Paradigma’
was het centrale woord in dit boek. Het werd in maar liefst 22 verschillende betekenissen gebruikt.
De
voornaamste betekenis was echter die van een belangrijke
wetenschappelijke theorie die een natuur-fenomeen op een bepaalde manier
interpreteert en het onderzoek van een gemeenschap van
natuur-onderzoekers inspireert. Denk maar aan Isaac Newtons Principia
(1687) of Benjamin Franklins Experiments and Observations on Electricity
(1751).
Een bepaalde manier om iets te bekijken
In
het dagelijks taalgebruik heeft de term een meer algemene betekenis
gekregen: die van een bepaalde manier om iets te bekijken. Wat België
betreft, is het standaard-paradigma nog altijd dat het een doorsnee
federaal land is. Vandaar dat kranten-commentatoren bijvoorbeeld zo
verontwaardigd zijn dat de regerings onderhandelingen niet opschieten:
mocht België een land als een ander zijn, dan zou je inderdaad mogen
verwachten dat ze inmiddels al ver gevorderd zijn.
Vorige
maand schoten de kranten tweemaal met vereende kracht een salvo van
verwijten richting de onderhandelaars. De eerste keer gebeurde dit naar
aanleiding van het weer opstarten van de consultaties, door koning
Filip, op maandag 4 november.
In
DS viel te lezen dat er geen schot zou komen in de onderhandelingen
‘zolang politiek-strategische berekeningen zwaarder wegen dan
bekommernis over de toekomst van België (…).’ Op dinsdag 26 november,
precies een half jaar na de verkiezingen van 26 mei, volgde het tweede
salvo.
Jan
Segers van HLN vond dat de verliezende partijen naar hun eigen navel
blijven staren en dat ze nog altijd hun eigenbelang laten primeren boven
het landsbelang. Dat dat landsbelang nog maar moeilijk verzoenbaar is
met de zeer diverse belangen van de kiezers van die verliezende
partijen, kwam blijkbaar niet bij hem op.
Precies doordat een wetenschappelijk paradigma
nauwgezet toont hoe een natuur fenomeen bestudeerd moet worden, kan het
zichzelf in de problemen brengen. Dat gebeurt met name wanneer de
natuur tegenstribbelt en er zich fenomenen aandienen die het paradigma
niet kan verklaren. In die omstandigheden kan zich een alternatieve
theorie aandienen die wel weg weet met die fenomenen.
De
vervanging van het oude paradigma door de nieuwe theorie is, in Kuhns
wetenschaps-theorie, de definitie van een wetenschappelijke revolutie.
Wat België betreft, bestaat er al geruime tijd een alternatieve theorie
en kandidaat-paradigma: het idee dat dit ‘land’ eigenlijk uit twee landen en democratieën bestaat en dat we het bijgevolg veeleer over een Belgische Unie (BU) zouden moeten hebben dan over ‘België’.
Die
visie is inmiddels zelfs al doorgedrongen tot de andere kant van de
taalgrens, waar men nochtans het meest gehecht is aan het bestaande
politieke paradigma. Op 5 november koos Mathieu Colleyn van de
zakenkrant l’Echo bijvoorbeeld voor de titel ‘Ceci n’est pas un Etat’.
Politici
dienden volgens hem een fundamenteel debat aan te gaan over het
politieke project voor België: ‘Als geen enkele consensus mogelijk is,
moeten we durven spreken van een regime-crisis. De Franstaligen zullen
dan gedwongen worden om deel te nemen aan een debat van een totaal
andere orde: namelijk de vraag wat we nog samen kunnen doen, de mensen
uit het Noorden en het Zuiden van het land. Tiens, is dat niet wat de
Vlaams-nationalisten enkele jaren geleden reeds eisten?’ Na de
verkiezingen had Le Soir al gekopt: ‘Deux Belgique’ (zonder s).
**
Lees verder op de link hierboven
*
Geen opmerkingen:
Een reactie posten