Zondag 27 Augustus
2017
4270 - WAT HAAT MET
ELKAAR VERBINDT, MAAKT NIETS UIT -UITGENOMEN
DE TIJD WAARIN DIE ZICH VOORDOEN
*
INHOUD: FILOSOFIE / ISLAMINVASIE .
CHRISTENDOLM: Nazi-wreedheid
en moslim afslacht-drift verschillen van elkaar alleen op de tijdstabel. Het
Nationaal Socialisme, dat eigenlijk zou moeten afgekort worden als NaSoc is uit,
de islam is in maar wacht (voorlopig) op uit. Want aan alles komt
’n eind Zelfs aan de kat haar staart, en die is zo lang. Wordt het kiezen of
delen? Anders wordt/is het WIJ of ZIJ, er ze zijn geslepen als duivels. Ieder
van ons moet (in het stemhokje) zo gauw mogelijk de juiste keuzes maken. Door
om te beginnen andere Leiders te kiezen.
Zodat, net als nà 1945 en de dé-nazificatiie, onmiddellijk de
dé-islamisering kan volgen. Het mirakel van Jette is niet voor alle plaatsen op
aarde weggelegd.
MANNEKE UIT DE MANE Leentje staat in Zaventem om in te checken naar Nice. “Kan dat dat je die blauwe valieze naar
Venetië stuurt en die buzze naar Praag?” – “In geen geval, mevrouw, we
versturen geen onbegeleide bagage. Alles
mag enkel mee naar Nice.” – “Awel, ’t is dan in orde, ‘k ga dan niet tegenkomen
gelijk de vorige keer met de Sabena!”
VANDAAG H. Monica, H. Cesarius van Arles
OP DE IJTKIJK
*
Dit is/was Zondagslectuur voor na de Hoogmis van 10 uur.
Rustig de tijd nemen en U vooral niet verslikken in Uw pintje. Of in Uw cava,
zoals in de Pastorie van Jette.
**
*
Ook op TV de zondagsmis gevolgd in de Kerk van Jette, een deelgemeente van Bruxellabad s/Zenne? Veel volk. Vooral
jonge mensen. Dienst opgeluisterd met koorzang door ’n vreemd-aandoende engelenschare.
Met rare hedendaagse kerkmuziek. Als hoogtepunt, in ’t Ftansoos het
bedankingswoordje van een moslimmer met potsmuts op, die zijn tevredenheid
wilde uitdrukken dat hij als gewaardeerde gast naast de celebrant en in het
koor de dienst had mogen bijwonen. We kregen daarbij de Koran opgediend. Dat klonk
precies als de muezzin boven op de minaret
van Mekka.
Wilt U, net als ondergetekende, de wenkbrauwen fronsen
over De Kerk van Jette, wip
dan eens binnen bij
Of beter: ga ‘ns den boer op, naar dat dorp in de grootstad…
Daar heeft de ‘verrijking’ inderdaad hard toegeslagen. Is samen te vatten in
deze woorden van het Evangelie ‘hebt Uw naasten vijanden lief’.
*
Jihadisten met nazi's vergelijken, prima, maar dan wel met
verstand van zaken
*Historicus
Ewoud Kieft dient wetenschapsfilosoof Maarten Boudry van antwoord
Zijn jihadisten haatdragender en gevaarlijker dan nazi's,
zoals wetenschapsfilosoof Maarten Boudry beweert? De Nederlandse historicus en Mein
Kampf-kenner Ewoud Kieft begrijpt niet waar hij het vandaan haalt.
Er lijkt nog steeds geen ontkomen aan: na elke aanslag, elke
dictator die zijn machtsbasis verder uitbreidt, zijn er altijd wel mensen die
de vergelijking met het nazisme van stal halen. Daar was vorige week natuurlijk
ook werkelijk concrete aanleiding voor. Sterker nog, je hoeft het helemaal niet
meer over 'vergelijking' te hebben als het om de nationalistische betogers gaat
die in Charlottesville met nazivlaggen liepen, en met fakkels in de hand 'Jews
will not replace us' scandeerden. Deze betogers zijn niet vergelijkbaar met
nazi's, ze zíjn nazi's, dat geven ze zelf als eerste toe. Dan is het niet meer
een kwestie van zinnige terughoudendheid om vergelijkingen met het nazisme te
schuwen, dan is het bizar, en onverantwoord, om het niet te doen.
Trump kreeg terecht een storm van kritiek op zijn pogingen om
het geweld van de neonazi's te relativeren. Je kunt niet zeggen dat twee
partijen schuld hebben, als één partij openlijk een gewelddadige zuivering van
'rassenvreemde' elementen propageert, in het Joods-kapitalitisch-communistische
complot gelooft, en de dood van een van de tegenbetogers, Heather Heyer, als
een succesvolle afsluiting van haar manifestatie bestempelt.
Toen een week later de aanslag in Barcelona volgde, waren er
de gebruikelijke vergelijkingen van de gebruikelijke bloggers en twitteraars
die de islam en het nazisme gelijkstelden. Maar deze keer viel naast de usual
suspects ook een Vlaamse wetenschapsfilosoof op, Maarten Boudry, die op Twitter
en daarna in een interview in De Morgen stelde dat het jihadisme 'haatdragender
en gevaarlijker' is dan het nazisme. Het veroorzaakte veel ophef in de Vlaamse
media.
Irrationele fanatici
Ik heb er eigenlijk nooit van gehouden, al die
nazivergelijkingen die onze woede en onmacht over terreur en geweld duidelijk
moeten maken. En ik ben de enige niet: vergelijkingen met Hitler luiden zelden
een vruchtbare gedachtewisseling in, meestal het einde, zoals Mike Godwyn al in
1990 vaststelde. En inderdaad, wat zeg je er eigenlijk mee, als je iemand in
het wilde weg met een nazi vergelijkt? Dat je hem of haar tot het absolute
kwaad rekent. Het is de meest gemakzuchtige manier om een onderscheid te maken
tussen 'wij' en 'zij': 'wij', de weldenkende, rationele mensen, die zich nooit
door zoiets als nationalisme, racisme en oorlogsretoriek zouden laten
meeslepen. En 'zij': de haters, de irrationele fanatici, wier motieven we niet
meer hoeven te begrijpen vanaf het moment dat we ze met nazi's hebben
gelijkgesteld.
In zijn essay Zinvol geweld heeft Boudry het over de neiging
die veel mensen hebben om 'het kwaad' als onbegrijpelijk af te schilderen, om
de vijand op die manier op afstand te houden. Met de grote lijnen van dat
betoog ben ik het volledig eens. In mijn boek over Mein Kampf en de
aantrekkingskracht van het nazisme constateer ik zelf ook dat we al
decennialang het nazisme op afstand hebben gehouden. En met moslimterroristen
doen we hetzelfde.
Het is zeker zinvol om de motieven van nazi's, terroristen en
alles waar we voorts nog van gruwen te proberen te begrijpen. Hoe zou je ze
anders kunnen bestrijden? Mijn kritiek op Boudry gaat niet over de grote lijn
van zijn essay, maar over de manier waarop hij vervolgens een poging waagt om
een concrete vergelijking tussen nazisme en jihadisme te maken. Die vind ik
niet overtuigend, en op sommige punten verward en onsamenhangend. Waar Boudry
in zijn essay nog de algemene stelling verdedigde dat moslimterroristen
vergelijkbaar zijn met nazi's omdat beiden ervan overtuigd zijn dat hun geweld
'zinvol' is, bijt hij zich in het interview met De Morgen vast in de
merkwaardige stelling, die in zijn essay slechts een onhandige terzijde was,
maar waar hij nu zelf een hoofdzaak van heeft gemaakt, namelijk dat de
vijandbeelden van het nazisme minder absoluut zouden zijn dan die van het
jihadisme, omdat jihadi's nu eenmaal religieus zijn en de nazi's dat niet
waren. "Religieuze ideologieën zoals het jihadisme zijn in regel
haatdragender. Dat komt omdat dat soort ideologieën in heel absolute
categorieën denkt.'
Ik zeg het nog maar even expliciet: een eerdere onlineversie
van dit artikel leidde tot een reactie van Boudry waarin hij mij verweet dat ik
niet op zijn essay over zinvol geweld inging. Maar daar ligt ons
meningsverschil niet. Die gaat over de vergelijking tussen nazisme en
jihadisme, en daar ging hij juist in het interview met De Morgen veel
uitgebreider op in dan in zijn essay.
Het is me werkelijk een raadsel waar Boudry het idee op
baseert dat juist op het vlak van religieus fanatisme het nazisme
terughoudender zou zijn. Niet op historisch onderzoek naar het nazisme in elk
geval. Historici als Ian Kershaw, Roger Griffin en Emilio Gentile wijzen al
decennialang op de religieuze kenmerken van het nazisme en fascisme. De term
'politieke religie' is al jaren ingeburgerd om het nazisme te beschrijven.
Terugval in beschaving
Boudry haalde in het interview wel de studie Modernity and
the Holocaust aan, van de Amerikaanse socioloog Zygmunt Bauman - een prachtig
boek uit de jaren 80 waarin Bauman zich tegen het toen nog vrij gangbare idee
onder sociologen verzette, dat het nazisme een soort terugval in de beschaving
was, een oprisping van de onderbuik die niets met de westerse beschaving te
maken had. Bauman wees op de rationalistische aspecten binnen de nazi-ideologie
en -organisaties, maar voor Bauman was dat juist aanleiding om te concluderen
dat de sociale wetenschappen zich niet op het rationalisme zouden moeten blindstaren.
Ik vraag me af of Boudry ook de laatste hoofdstukken van Baumans boek heeft
gelezen, want zijn beweringen impliceren juist het tegenovergestelde, dat er in
de geschiedenis een duidelijke scheiding zou bestaan tussen rationaliteit en
geloofsovertuiging.
Ewoud Kieft
Nog los van Boudry's gammele bronnengebruik, of eigenlijk
alleen zijn gebruik van theoretische literatuur, lijkt me die gedachte sowieso
nogal naïef. Geloofsovertuiging en rationele deducties gaan hand in hand.
Binnen de denkwereld van het katholicisme zijn de onbevlekte ontvangenis en
transsubstantiatie volstrekt logisch. Je kunt met een beroep op de
evolutietheorie de meest krankzinnige dingen beweren (zie de eugenetica,
waarvan de intellectuele aartsvader, Francis Galton, verkondigde dat het de
religie van de toekomst moest worden). Je kunt met de Bijbel in de hand
kruistochten beginnen, of de civil rights movement. En met de Koran in de hand
kun je geweld tegen ongelovigen prediken, of een 'jihad van liefde' - het
gebeurt allemaal.
Maar Boudry blijft er, ondanks alle kritiek die hij over zich
heen kreeg, heilig van overtuigd dat het nazisme minder gevaarlijk en
haatdragend zou zijn dan het jihadisme, omdat geloof nu eenmaal in absolute
termen denkt, en het rationele nazisme zakelijker zou zijn geweest: 'de
mentaliteit bij de nazi's was die van een tuinier die naar onkruid kijkt. Dat
onkruid moet verdelgd worden maar niet hartgrondig gehaat of gefolterd'. Alsof
een koelbloedige moord met voorbedachten rade minder zorgwekkend is dan doodslag
uit drift (het strafrecht oordeelt daar anders over).
Het onverbiddelijke 'gij of ik'
Ik vermoed dat Boudry zich niet heel grondig heeft verdiept
in de nazi-ideologie (de metafoor van de onkruid wiedende nazi komt ook van
Zygmunt Bauman), laat staan Mein Kampf grondig heeft gelezen. Want het boek
waarin Hitler zijn ideologie met de wereld deelde, staat bol van de absolute
vijandbeelden: 'Met den Jood kan men geen enkel compromis sluiten. Tusschen
Jood en niet-Jood kan niets anders bestaan dan het onverbiddelijke "gij of
ik"!' - ik noem maar even een klein voorbeeld. Want Hitler schilderde
Joden consequent als duivels af, en dat bedoelde hij letterlijk. 'Indien de
Jood met zijn marxisme de overwinning behaalt op de volkeren dezer wereld, dan
zal een krans, gevlochten uit de lijken der geheele menschheid, zijn kroon
zijn; dan zal deze aarde wederom, evenals voor millioenen jaren, van ieder
menschelijk leven ontdaan, zwijgend haar weg door den aether gaan.'
Share
'Ik vermoed dat Boudry zich niet heel grondig heeft verdiept
in de nazi-ideologie, laat staan 'Mein Kampf' grondig heeft gelezen'
Hitler gebruikte in Mein Kampf en in zijn toespraken
voortdurend religieuze beelden en redeneringen. De uitroeiingsoorlog tegen de
Joden (daar heeft hij het in Mein Kampf al letterlijk over), was er volgens hem
een van metafysische proporties, en het uiteindelijke doel van de arische mens
(een constructie die uit allerlei occulte bewegingen voortkwam) was om het
'evenbeeld van de Schepper' te worden. En ja, tegelijkertijd was Hitler uiterst
koelbloedig en pragmatisch - 'rationeel', zo je wil - in zijn uitleg van zijn
politieke tactieken. Net als de propagandisten van IS en voorheen Al Qaida
trouwens. Bin Laden
verklaarde openlijk dat terrorisme een uiterst pragmatisch doel had, namelijk
om de integratie van moslims in het westen tegen te gaan. Wat dat
betreft voeren de PVV, Front National, Vlaams Belang keurig de
moslimterroristische agenda uit.
Boudry merkte in zijn interview met De Morgen wel weer op dat
Hitler 'een christen' was. Dat is volgens mij een onterechte (en wederom
verwarrende) typering van Hitlers religiositeit. In Mein Kampf propageerde
Hitler een natuurreligie die de humanistische elementen binnen het christendom
uitsloot (wat hij ook letterlijk zo benoemde), wel gebruikte Hitler
christelijke termen om zijn nieuwe religie toegankelijk te maken (hij
verklaarde openlijk dat het nazisme een nieuwe religie moest worden, die het
christendom zou moeten vervangen). Rassenvermenging noemde hij bijvoorbeeld
consequent de 'zondeval' en eenmaal bloedzuiver zou de Arische mens weer het
'evenbeeld van de Heer' zijn.
Het argument dat Boudry aandraagt, dat in de IS-propaganda
veel meer ruimte is voor wreedheid en marteling, duidt denk ik niet op een
fundamenteel verschil met de nazi-ideologie. In de beginfase van de nazipartij,
de 'Kampfzeit', werd terroristisch geweld wel degelijk openlijk verheerlijkt -
ook door Hitler zelf. Toen de partij groter werd besloot Hitler dat het geweld
een legitieme vorm moest krijgen. In Mein Kampf schrijft hij uitgebreid wat
zijn overwegingen daarbij waren: losse terreuraanslagen waren te versnipperd.
Geef het geweld een uniform, dan kan het ingezet worden om de politieke macht
staatfähig te maken. Veroveren of de macht bestendigen, daar zit het verschil. De wreedheden van IS duiden
veeleer op de kansloze positie waarin de terroristen zich bevinden. Het is machtsvertoon van de
onmachtigen.
Oorlogsromantiek
Dus ja, er zijn wel degelijk zinnige vergelijkingen te maken
tussen de ideologie van het moslimterrorisme en het nazisme. Beide zijn
kruisbestuivingen tussen (pseudo-)religie en politiek. In mijn boek over Mein
Kampf schrijf ik dat de propaganda van IS veel meer overeenkomsten heeft met
het nazisme dan de retoriek van de PVV, Front National of Vlaams Belang:
oorlogsromantiek, de verheerlijking van martelaarschap, de strijd van de
underdog tegen een oppermachtige vijand, dezelfde complottheorieën over de Joodse
wereldheerschappij.
Maar degenen die de hele islam gelijkstellen met
moslimterrorisme (ik doel hiermee trouwens niet op Boudry, die dat naar mijn
weten nooit beweerd heeft, maar de discussie die op zijn interview volgde
belandde al snel in deze hoek) ontkennen dat er binnen een religie van meer dan
een miljard aanhangers meerdere stromingen en interpretaties bestaan - alle
moslims die afstand nemen van geweld zijn in hun ogen geen echte moslims -
wederom: een opmerkelijke overeenkomst met de opvattingen van de terreurplegers
zelf. Ik heb na het geweld in Charlottesville nog niemand de haatideologie van
de Ku Klux Klan met het hele christendom horen gelijkstellen, en dat het
christendom daarom verboden moet worden.
Boudry's kritiek op de vaak voorkomende neiging, om dat wat
we gruwelijk vinden niet te willen begrijpen, om moslimterrorisme en nazisme
als een onbegrijpbaar, mythisch kwaad te behandelen, deel ik van harte.
Natuurlijk zouden we zinnige vergelijkingen moeten kunnen maken tussen
verschillende ideologieën, geloofssystemen en genocides. Maar doe het
alsjeblieft wel met wat kennis van zaken.
**
NADER BEKEKEN
**
*
Oef! Was me dat ’n hele boterham. Met het ‘probleem’ ongeveer
als het probleem met de vraag wat er nu beter is; boordje zonder kaas, of broodje
zonder ham.
De kern van het verhaal is dat wreedheid van alle tijden is, maar
met telkens een andere naam. Telkens met een andere uitleg.
Hitler haatte de Joden, maar eigenlijk viseerde hij Karl Marx,
de bedenker van het ‘Goddeloos Communisme’, die een Jood was. Dat socialisme
een zachtere vorm ervan is, ontging hem waarschijnlijk zo’n beetje. Resultaat:
het ganse Joodse Volk diende ‘vrnichtigt’ te worden.
Feit is wel, dat Hitler niet meer bestaat (buiten hier en daar wat verregende groepjes
late volgelingen), en dat het moslim extremisme springlevend is. Vandaar
dat klein probleempje, zijn alle moslims geperverteerden, of zijn die
geperverteerde extremisten allemaal moslim?
Kijk, persoonlijk verkies ik broodje-kaas. Want broodje-hesp
veronderstelt eens te meer bmederig slachtwerk…
**
*
(Digitalia)